ÇOCUK SUÇLARINI ÖNLEMEK AMACIYLA ÇOCUKLAR İÇİN CEZA HUKUKU BİLİNCİ PROJESİ

Çocuklara yönelik risklerin gerçekleşmesini önlemek için SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ VE  DEVLET KURUMLARININ İŞBİRLİĞİNE, konunun öncelikle ele alınıp kamuoyu tarafından benimsenmesine, politika ve çözüm üretmek üzere KORUYUCU-ÖNLEYİCİ-DESTEKLEYİCİ hizmetlerin planlanması ve yürütülmesi kapsamında;

Çocuk koruma alanında erken uyarı, çocuğun henüz korunma ihtiyacı içinde olmanın risklerini fark ederek gereken yönlendirmelerin ilgili birimlerle yapılarak tedbirlerin alınması ve çocuğa ilişkin tehlikenin henüz ortaya çıkmadan giderilmesidir.  

Üsküdar İlçe Koordinasyon Kurulunun kararları gereğince: Öğrencileri sokakta bekleyen tehlikelerden, uyuşturucu ve madde bağımlılığından korumak ve önleyici tedbirler almak amacıyla Üsküdar İlçe Milli Eğitime bağlı 15 okulda 13-18 yaş grubu öğrencilerine Anadolu Adliyesi Çocuk Bürosu Cumhuriyet Savcısı Dr. Cengiz APAYDIN tarafından çocuklar için “Ceza Hukuku Bilinci” eğitimlerinin verilmesi kararının alındığı, alınan karar doğrultusunda çocuklar için “Ceza Hukuku Bilinci” eğitimlerine 23 Ekim 2015 tarihinde başlanılmış olup/devam etmektedir. 

2015-2016 eğitim-öğretim yılı sonuna kadar verilmesi planlanmış olan çocuklar için “Ceza Hukuku Bilinci” seminerlerinin devam etmesine,

  • Bu süreçte çocuklar İçin “Ceza Hukuku Bilinci” kitabının eğitim verilen ve verilecek olan okullarda öğretmen ve öğrencilere dağıtılmasına. 
  • 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında çocuklar için “Ceza Hukuku Bilinci” eğitimlerinin Üsküdar ilçesindeki tüm ortaokul ve liselere yaygınlaştırılmasına,
  • Üsküdar ilçesindeki okulların rehberlik ve danışmanlık öğretmenlerine, okullar tatil olduktan sonra çocuklar için “Ceza Hukuku Bilinci” eğitimlerinin verilmesine,
  • Öğrencilerin çocuklar için Ceza Hukuk Bilinci kapsamında Uyuşturucu Suçları, Bilişim Suçlar, Cinsel Suçlar ve Hırsızlık Suçlarının farkına varmaları ve konunun öneminin vurgulanması amacıyla  seminerlere devam edilecektir.

 HEDEFLER:

Hedef/1- Toplumun ve devletin tüm kurumlarının çocuklara ilişkin riskleri önceden fark etmeleri ve gerekli yönlendirmelerle önleme çalışmalarının önemini benimseyerek desteklemeleri için anlayış değişiminin yerleşmesi ve böylelikle kurumların bu konuda daha aktif rol almalarını sağlamak.

Hedef/2- Çocuklar ve onlarla çalışanlar bakımından risk oluşturan durumlarda başvurulabilecek, güvenilir bir başvuru biriminin ve ön değerlendirme sürecinin oluşturulmasını sağlamak.

Hedef/3– Çocuk koruma sisteminin önleme odaklı ve disiplinler arası işbirliği ile çalışır hale gelmesini sağlamak.

Hedef/4– Toplumun, çocuğa yönelik koruyucu ve önleyici hizmetler konusunda bilinçlendirilmesini, erken uyarı ve yönlendirme mekanizmaları hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamak.

Hedef/5- Bu tür koruyucu önlemler; çocuklara kötü muamele olaylarının önlenmesi, belirlenmesi, bildirilmesi, yetkili makama havale edilmesi, soruşturulması, tedavisi ve izlenmesi için gerekli olduğu takdirde adliyenin işe el koyması olduğu kadar durumun gereklerine göre çocuğa gereken desteği sağlamak.

Hedef/6- Önleyici hizmetlerin il düzeyinde yaygınlaştırılmasını sağlamak.

Hedef/7– Çocuklara yönelik risklerin gerçekleşmesini önlemek için devlet kurumlarının işbirliğine, politika ve çözüm üretmek üzere koruyucu-önleyici ve destekleyici hizmetlerin planlanması ve yürütülmesini sağlamaktır.

KİTAP İÇERİĞİ

Çocuğa özgü adli alanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adalet mekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel durumlarına uygun muameleye tabii tutulmaları, her durumda yararlarının gözetilmesi, korunması ve adalet mekanizmasının yıpratıcı süreçlerinden en az zarar ile çıkmalarıdır. Modern ceza adalet sistemlerinde, bu amaçların tam olarak hayata geçirilebilmesi için sosyal hizmetlerden, psikolojiye, eğitim bilimlerinden tıp alanına kadar uzanan geniş bir bilimsel ve kurumsal yapıya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenlerle çocuklara özgü bir adalet yaklaşımı benimsenerek çocuklar için Çocuk Hakları Sözleşmesi kapsamında çocuklar için özel bir statü öngörülmektedir. 

Çocuk adalet sisteminin temel ilkesi olan onarıcı adalet ilkesinin de önünde yer alan, suça sürüklenen çocuklar için önleyici ceza hukuku çalışmaları, çocuklara ceza hukuku bilinci kazandırarak çocukların suç işlemelerini önlemeyi veya asgari düzeye indirmeyi amaçlamaktadır. Çocuklara hangi eylemlerin suç olduğunu, hangi suçları işlediklerinde ne kadar ceza alacaklarını öğreterek çocuklarda ceza hukukuna ilişkin  farkındalık yaratmak suretiyle çocukları suç işlemekten kendilerini alıkoymaları veya çekinmeleri sağlanmaya çalışılacaktır. Uygulamaya yönelik ceza hukukunun temel kavramları çocuklara öğretilerek hem çocukluk dönemlerinde hem de yetişkinlik dönemlerinde faydalanabilecekleri ceza hukuku bilinci oluşturulup, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygının geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Toplum içinde yaşayan farklı bakış açıları olan insanları ideolojiyle  barış içinde yaşatamazsınız. Ancak hukuk güvenliğini sağlayan evrensel hukuk ilkeleri ile farklı köken, mezhep veya dinden olan insanları barış içinde birlikte yaşatabilirsiniz.  Demokrasilerde birlikte yaşayabilme becerisi kendiliğinden ortaya çıkmaz. Demokratik bir hukuk devletinde birlikte yaşayabilmek için, insanların doğuştan sahip oldukları temel hak ve özgürlükler çocuklara öğretilmeli ve hayat boyu beslenerek  geliştirilmelidir. Demokratik bir hukuk devletinde çocukların temel hak ve özgürlükleri öğrenmeleri ve içselleştirebilmeleri için en küçük yaşlardan itibaren eğitilmeleri gerekmektedir. Çocuklara, günlük yaşamda karşılaşabilecekleri ceza hukukunu ilgilendiren sorunların çözümüne katkı sağlayacak davranış biçimleri kazandıracak nitelikte,  geleneksel usullerden farklı bir eğitim ile toplumsal barışın bozulmamasının temin edilmesi gerekmektedir.

Suç ve cezaların amacı çocukları cezalandırmak değil, suç olarak öngörülen fiillerin çocuklar tarafından gerçekleştirilmesinin önlenmesini sağlayarak çocukları  eğitmektir.Suçları ve cezaları düzenleyen kanunlardan toplumun haberdar olması vazgeçilmez bir şarttır. Bununla beraber toplumu suçlar ve cezalar hakkında bilgilendirme görevi, siyasetçilerin, eğitimcilerin ve ceza hukukçularının olmalıdır.

Çocukların kendilerine yönelik işlenen suçlara,  karşı çıkabilmeleri için haklarını ve özgürlüklerini bilmeleri gerekir. Kendi haklarını ve özgürlüklerini bilen çocuk başkalarının da hak ve özgürlüklerine de saygı duymayı öğrenir. Ceza hukuku bilincine sahip olan çocuklar, aile içerisinde, okulda ve yaşamın diğer alanlarında insan hakları ve hukuk güvenliği anlayışlarını geliştirerek, özgür, gelişmiş ve daha az suç işleyen bir toplum yaratabilirler. Ceza hukuku bilincine sahip olan insanların  sayısının fazla olduğu ülkelerde daha az suç işlenmektedir. Çünkü demokrasi, hoşgörü, uzlaşma ve farklılıklara karşı saygı kültürü gelişmiştir. Ülkemizde de ceza hukuku bilincine sahip olan Cumhuriyet savcıları ve Hâkimler diğer meslek mensuplarına göre daha az suç işlemektedirler.

Ceza hukuku bilinci eğitimi, herkes için hukuk güvenliğine dayalı, gelişmiş ve özgür bir insan hakları anlayışı oluşturmaya yönelik bir süreçtir. Bu süreçte öncelikle hak kavramı, insan hakları, hukuk, ceza hukuku, ceza hukukunun temel ilkeleri, ceza usul hukuku, uluslararası çocuk hakları sözleşmeleri , Türk Ceza Kanunu’nda çocukların işledikleri suçlar ,  çocuklara yönelik işlenen suçlar ve bu suçların cezaları incelenmiştir.

Türk Ceza Kanunu’na, Ceza Muhakemesi Kanunu’na ve Çocuk Hakları Sözleşmelerine egemen ilkeler incelenerek  çocukların genel bir ceza hukuku bilincine sahip olmaları amaçlanmıştır. Ayrıca suça sürüklenen çocukların en çok işlediği 20 suç tipi belirlenip, genel olarak suçların unsurları belirtilerek örnekleri ile birlikte  hangi eylemlerin hangi suçu oluşturduğu ve cezaları da belirtilmek suretiyle çocukların suç işlemelerinin önlenmesi sağlanmaya çalışılmıştır. 

Çalışmanın temel amacı insan hakları konusunda farkındalık yaratmaktır. İnsan hakları, demokratik ve laik  bir hukuk düzenini benimseyen insanların gelişmesi ve ceza hukuku bilinci açısından vazgeçilmezdir. Küreselleşme ile beraber ortaya çıkan, ekonomik ve kültürel sömürü düzeni, ırkçılık, terörizm, siyasete duyarsızlık, milletler  veya aynı milletteki insanlar arasındaki gelir dağılımındaki uçurumlar, din ve mezhep savaşları veya siyasetin medyatik hale gelmesi gibi toplumsal ve siyasal gelişmeler, barış ve insan hakları için büyük tehlikeler ve zararlar oluşturmaktadır. Ceza hukuku bilinci eğitiminin temelinde insan hakları bulunmaktadır. Ceza hukuku bilinci insan hakları ve barışın gelişmesine hizmet eder. Çünkü suç toplumsal barışın bozulmasıdır. Ceza hukuku bilinci ile suç işlenmesinin önlenmesi amaçlandığından, toplumsal barışın bozulması önlenmiş olacaktır.

                        ÇOCUKLAR İÇİN CEZA HUKUKU BİLİNCİ PROJESİNİN AMACI , ÇOCUKLARDA CEZA HUKUKU  BİLİNCİ FARKINDALIĞI OLUŞTURMAK SURETİYLE SUÇ ORANINI AZALTMAYI , HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ KORUMAYI VE TOPLUMSAL BARIŞI SAĞLAYARAK GELİŞMEYİ SAĞLAMAYI  HEDEFLEMEKTEDİR. 

CENGİZ APAYDIN

CUMHURİYET SAVCISI