Çocuklar İçin Ceza Hukuku Bilinci
Dr. Cengiz APAYDIN
Çocuğa özgü adli alanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adalet mekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel durumlarına uygun muameleye tabii tutulmaları, her durumda yararlarının gözetilmesi, korunması ve adalet mekanizmasının yıpratıcı süreçlerinden en az zarar ile çıkmalarıdır. Modern ceza adalet sistemlerinde, bu amaçların tam olarak hayata geçirilebilmesi için sosyal hizmetlerden, psikolojiye, eğitim bilimlerinden tıp alanına kadar uzanan geniş bir bilimsel ve kurumsal yapıya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenlerle çocuklara özgü bir adalet yaklaşımı benimsenerek çocuklar için Çocuk Hakları Sözleşmesi kapsamında çocuklar için özel bir statü öngörülmektedir.
Çocuk adalet sisteminin temel ilkesi olan onarıcı adalet ilkesinin de önünde yer alan, suça sürüklenen çocuklar için önleyici ceza hukuku çalışmaları, çocuklara ceza hukuku bilinci kazandırarak çocukların suç işlemelerini önlemeyi veya asgari düzeye indirmeyi amaçlamaktadır. Çocuklara hangi eylemlerin suç olduğunu, hangi suçları işlediklerinde ne kadar ceza alacaklarını öğreterek çocuklarda ceza hukukuna ilişkin farkındalık yaratmak suretiyle çocukları suç işlemekten kendilerini alıkoymaları veya çekinmeleri sağlanmaya çalışılacaktır. Uygulamaya yönelik ceza hukukunun temel kavramları çocuklara öğretilerek hem çocukluk dönemlerinde hem de yetişkinlik dönemlerinde faydalanabilecekleri ceza hukuku bilinci oluşturulup, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygının geliştirilmesi hedeflenmektedir.